Bu yazımızda pek çok kişi tarafından merak edilen "Tapuda temlik nedir?" sorusunun cevabı hakkında kısa bilgiler derledik. Yazımızın içeriğinde Temlik yetkisi nedir?, Kimlere bu yetki verilebilir? ve Kat karşılığı temlik ne demek? gibi bilinmesi gereken soruların cevaplarını bulabileceksiniz.
“ Temlik ” kelimesinin sözlük anlamı, mülk olarak vermek ya da bir hakkın bir başka insana geçmesi olarak geçmektedir. Emlak piyasasında ise temlik, taşınmaz ya da taşınır bir malın bir bedel karşılığında bir başka kişiye verilmesi demektir.
Peki, bu işlem nasıl başlatılır? Öncelikle, Tapu Müdürlüğü’nde sözleşme yerine geçmesi için resmî bir senet imzalanması gerekmektedir. Böylelikle söz konusu mülkiyetin teslimi tamamlanmış olur. Temlikin bir diğer türü de pay temlikidir. Bu da kaydedilmiş taşınmaz mallar üzerinden mirasçılar tarafından yapılmaktadır. Mesela, mirasçılardan bir tanesi kendi hakkını başka bir ya da daha fazla mirasçıya bedelsiz ya da bedel karşılığında devretmektedir. Diğer temlik türleri aşağıdaki listede sıralanmıştır:
-Kazai temlik: Alışı söz konusu olan malın temlikinin mahkeme kararı ile gerçekleşmesidir. Bu durum genel olarak mirasçıların anlaşamadığı ve kararı mahkemeye bıraktığı zamanlarda görülmektedir.
-Kanuni temlik: Mal üzerindeki hakkın kanunların yönergesiyle bir başkasına geçmesi durumunda gerçekleşmektedir. Bunun en büyük örneği hak sahibinin vefatıdır.
-Rızai temlik: Malı alan ve veren kişi arasındaki sözleşmeye dayalı yapılan bir temlik türüdür.
Temlik yetkisi , bir malın hak sahibinin belirli anlaşmalar sonrası bir başka hak sahibine geçmesine denmektedir. Bu belirli anlaşmalar arasında, hak sahibinin sahip olduğu arsayı bir müteahhite, örneğin, kat karşılığında devretmesi bulunmaktadır. Taşınmaz bir malın temlik yetkisi, taraflar arasında bir devir sözleşmesi ile gerçekleşmektedir. Bu tip bir sözleşmenin geçerli sayılabilmesi için sözleşmenin yazılı bir kaydı bulunması gerekmektedir.
Sahip olduğu arsayı müteahhite veren ve bunun karşılığında yapılan binadan bir ya da birden fazla daire alan kişinin yaptığı işlem kat karşılığı temlik olarak bilinmektedir. Bu tipteki bir temlik sözleşmesinde bedel alınmaz. Yapılan incelemelere göre, son yıllarda kat karşılığı temlik almada büyük bir artış görülmektedir. Bu durum, büyükşehirlerde bina inşaatı için uygun olan arsaların azlığından ve bu yolla da arsa fiyatlarının yüksek olmasından ötürü ortaya çıkmaktadır. Böyle bir koşulda, müteahhitler genel olarak yüksek arsa fiyatlarını ödemeyi seçmemektedir ve bunun yerine kat karşılığı temlik anlaşmasını tercih etmektedir. Eğer arsanın sahibi de bir konut ihtiyacı içerisindeyse bu durum iki taraf içinde avantajlı bir hale gelmektedir.
Bu konu ile ilişkili olarak Emlakjet olarak özel hazırladığımız "Kuru Mülkiyet Nedir?" başlıklı yazımıza buradan ulaşabilir, konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgiye ulaşabilirsiniz.